EEN TOTALE ENTFÜHRUNG

opera/muziektheater - W.A. MOZART / WIM HENDERICKX / RAMSEY NASR



Dit werk EEN TOTALE ENTFÜHRUNG werd geschreven in 2005-06 in opdracht van Muziektheater Transparant. De première in deSingel in Antwerpen op 13 september 2006 werd gevolgd door een tournee door België en Nederland.

Het is een bewerking van Mozarts opera 'Die Entführung aus dem Serail' door Wim Henderickx (compositie en orchestratie) en Ramsey Nasr (tekst en regie).

De zangers zingen in het Duits, zoals in de opera van Mozart. Wim Henderickx herschreef de partituur voor muzikaal ensemble (12 instrumenten), aangevuld met 3 percussionisten, die typisch Turkse slaginstrumenten bespelen. 

De opera eindigt met een nieuwe aria, geschreven voor Bassa Selim (alleen spreekstem in de opera van Mozart). Zijn woordenloos en klagend, oriëntaals gezang evolueert naar een hedendaagse muziektaal. 

De gesproken tekst in verschillende Vlaamse en Nederlandse dialecten werd geschreven door Ramsey Nasr (Palestijns-Nederlands auteur en Antwerps stadsdichter in 2005).

Muzikale beschouwing van Wim Henderickx

Toen ik de vraag kreeg om Mozarts ‘Entführung aus dem Serail’ te bewerken, heb ik lang getwijfeld. Het is niet zo evident om een partituur van Mozart aan te pakken: de spontaneïteit en de perfectie van zijn muziek maken het voor een hedendaags componist bijna onmogelijk om daaraan iets toe te voegen. Bovendien wilde ik de natuurlijkheid van Mozarts muziek behouden.

Als bezetting voor deze opera wilde ik geen groot orkest, maar een kleiner ensemble gebruiken. Uiteindelijk is het een soort ‘paleisorkest’ van twaalf musici geworden, bestaande uit 7 blazers en 5 strijkers.

Ik heb nooit noten of harmonieën bij Mozart willen wijzigen; orkestraal heb ik wel de hele opera herwerkt. Om de stuwing in de opera nog sterker te maken, zijn er een aantal ‘coupures’ in de partituur gebeurd; door het inkorten van een aantal aria’s wordt het dramatisch gebeuren versterkt.

Mozarts ‘Entführung’ bevat verschillende fragmenten geïnspireerd op Turkse Janitsarenmuziek. Ik heb deze stukken getransformeerd naar hedendaagse muziek voor drie percussionisten die gebruik maken van etnische Turkse instrumenten: een derbuka (een Turkse trom), een riq (Turkse tamboerijn) en een bendir (Turkse handtrom). De integratie van etnische instrumenten was voor mij een logische stap vanwege mijn fascinatie voor etnische muziek.
Ik heb voor dit percussietrio vijf interludes gecomponeerd, die dienen als link tussen de theaterteksten en de muziek van Mozart. Deze percussiemuziek heb ik tevens onder de muziek van Mozart geplaatst, waardoor de confrontatie tussen zijn en mijn muziek duidelijk wordt.

Als slot van de opera heb ik een nieuwe aria geschreven voor Bassa Selim, waarin een oriëntaals gezang evolueert naar een hedendaagse muziektaal. Hierdoor evolueert de muziek van Mozart via etnisch geïnspireerde muziek naar muziek van nu.‘Een Totale Entführung’ is een opera waarin een hedendaags componist met veel respect en muzikale integriteit kijkt naar het genie van Mozart.

 

Ramsey Nasr en Wim Henderickx (2006)




RECORDINGS

Beschikbaar bij Wim Henderickx

SCORE

Norsk Musikforlag (publisher)



INSTRUMENTATION / EXTRA INFORMATION

opera/music theatre - for 4 singers, 6 actors and small orchestra (15 musicians)
(+/- 150')
Composition and orchestration by Wim Henderickx 
Direction and text by Ramsey Nasr
Singers: soprano (2), tenor (2)
instrumentation: fl (+picc), ob (+engl hn), cl, bsn / 2 hns, tpt / perc (3 pl) / vln1, vln2, vla, vlc, db
Percussion 1: Derbuka, Riq  (Turkish tambourine)
Percussion 2: Riq, Derbuka
Percussion 3: Bendir (Arabic frame drum), Derbuka
first performance; September 13, 2006 by musicians of the Beethoven Academie conducted by Koen Kessels
Singers  Christian Baumgärtel, Rena Granieri, Selma Harkink, Peter Gijsbertsen.
Actors: Jan Decleir, Els Dottermans, Annet Malherbe, Tom Dewispelaere, Stefaan Degand, Najib Sherradi







RETROSPECTRE